Značenje reči transpozicija
Specifična vrsta premeštanja naziva se transpozicija.
Prema etimologiji izraz transpozicija potiče od latinske reči transposition, koja je kao takva preneta i u francuski i engleski jezik, a označava premeštanje ili premeštaj. Ovaj pojam se upotrebljava u raznim oblastima i delatnostima, kako u muzici tako i u matematici.
Matematičari transpoziciju određuju kao prebacivanje članova jednačine s jedne strane na drugu. Što govori da se opet radi o nekoj vrsti premeštanja.
U posebnoj grani matematike, kombinatorici, transpozicija se definiše kao permutacija skupa. To je permutacija koja sve elemente jednog skupa, osim tačno dva elementa, šalje u iste, ne menja ih, dok samo ta dva elementa međusobno zamenjuje. Ovaj pojam transpozicije, koji se u ovom kontekstu naziva još i inverzija, treba razlikovati od inverzije u geometriji.
Takođe, pomenuli smo, da se i u svetu muzike ovaj pojam dosta koristi ali u značenju prenošenja određenog notnog teksta u drugu tonsku visinu, višu ili nižu od napisane. U ovom kontekstu transpozicija se odnosi na prenošenje notnog teksta iz napisanog tonaliteta u odgovarajući.
Ovde je najbitnije da kada se notni tekst, tj. note transpozicioniraju pismeno, da se u praksi mogu primeniti, odnosno baš tako kako je izmenjeno i odsvirati, u tom novom tonalitetu. To se još naziva čitanje sa lista, kada se na licu mesta prepravlja već napisani tekst, tj. menjaju note. Zato neki za transpoziciju u muzici kažu premeštanje ili izmena tonova.
