Šta je to protektorat?
Odnos zavisnosti koji postoji između dve države, u kojem jača država ima formalno pokroviteljstvo nad slabijom državom naziva se protektorat.
Pojam protektorat potiče iz latinskog jezika, i to od reči protegere u značenju zaštititi. Po definiciji protektorat predstavlja fomalno pokroviteljstvo jedne države (jače) nad slabijom i najčešće je nametnut silom. Ustvari protektorat jeste oblik zavisnosti jedne države u odnosu na drugu.
Prema tome, jača država koja se naziva još i pokrovitelj ima određen uticaj na politiku slabije odnosno zavisne države. Protektorat jeste izraz koji se koristi za zavisnu državu ili neko sporno područje. Obično je reč o vojno ili ekonomski slabijoj zemlji kojoj je za obavljanje nekih spoljnih poslova neophodna “zaštita”.
Prvi put ovaj izraz spominje se tokom 19 -og veka i to za područje Azije, Afrike i Okeanije na kojima su kolonijalne sile uspostavile svoju vlast i proglasila ovo područja pod “svojom zaštitom”.
Protektorat može biti sporazumni, iako u većini slučajeva nastaje nametanjem sile, odnosno javlja se kao posledica osvajanja.
Postoji i međunarodni protektorat koji predstavlja pokroviteljstvo međunarodne organizije ili skupine određeneih zemalja nad nekim spornim područjem, a sa ciljem da se to područje zaštiti od stradanja u sukobima.