Šta je helijum? Kakvo je njegovo značenje u hemiji i industriji?
Helijum je pojam koji koristimo u hemiji, to je plemeniti gas sa oznakom He u Periodnom sistemu elemenata.
Helijum je otkriven 1868. godine tokom ispitivanja Sunčeve hromosfere spektrografijom. Otkriveno je da ga na Suncu ima u ogromnim količinama i tako je dobio ime. (grčki: Helios – Sunce).
U laboratorijskim uslovima dobijen je godine 1895 tokom zagrevanja kleveita, dok je helijum pronadjen i kasnije u tragovima u vazduhu. Otkriveno je da je helijum prisutan u najvišim slojevima Zemljine atmosfere dok se može naći i među gasovima pri naftnim izvorima i u nekim mineralnim izvorima.
Helijum je gas bez boje, ukusa i mirisa i u odnosu na sve ostale gasove, najteže se pretvara u tečnost. Posle vodonika, najlakši je gas sa specifičnom masom od 0,1368 u odnosu na vazduh kao jedinicu.
Helijum ima tri stabilna izotopa. Dobija se uglavnom iz zemnog gasa bogatim ovim elementom koga najviše ima u SAD. Helijum se može dobiti i frakcionom destilacijom tečnog vazduha.
Svetska proizvodnja helijuma ukupno iznosi oko 4500 tona godišnje.
Helijum se koristi za punjenje vazdušnih brodova, za punjenje balona za meteoroška promatranja, zatim, kao mešavina u ronilačkim bocama, u zavarivanju u metalurgiji…
Tečni helijum se koristi takodje u raznim laboratorijima za postizanje jako niske temperature, i za punjenje gasnih termometara koji mere vrlo niske temperature.
